DUY DA İNAN
MUSTAFA AYDOĞAN
Ülkemizde kaç çeşit vergi olduğuna bakınca inanın şaşırdım, siz de mutlaka şaşıracaksınız tamı tamına 299 çeşit vergi varmış.
Okulda öğretmen öğrencilerine ödev olarak verse ve “isimlerini tek, tek öğrenin” dese herhalde en zor ödevlerden birisi olurdu.
Sürekli yeni vergiler hayatımıza girerken bakın bu durum Türkiye’yi 34 OECD ülkesi arasında yer almasını sağlamış, vergi yükünde sondan altıncı sırada yer alıyor. Ancak, Türkiye’de vergi yükü bakımından oranda değil, yükün dağılımında problem yaşanıyor. KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerin milli gelire oranı, OECD ortalamasının üzerinde. Maliye Bakanlığı, mevcut tablonun değişmesi için Gelir Vergisi’ne dönük çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye’de Katma Değer Vergisi (KDV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gibi dolaylı vergilerin milli gelire oranı, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ortalamasının üzerinde seyrediyor.
Demek ki karşımıza çıkan bu tablo hiç de hoşumuza gitmeyecek cinsten. Eğer ki yabancı yatırımcıyı ülkemize çekmek istiyor isek bu sistemin baştan sona ele alınması ve elekten geçirilmesi lazım.
Yeni bir çalışma başlatıldı o da; çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi alınacak. Düşününce mantıklı ancak az kazananlardan alınacak olan o az verginin de can yakacak boyutta olmaması gerekiyor.
Bir de geçici olarak konulan vergiler var ki, onlar da zamanla kalıcı hale geldi. Bunlardan bir tanesi, TÜSİAD gibi kuruluşlar tarafından ekonomik maliyeti 17 ile 24 milyar lira arasında açıklanan Marmara depremi için 2009 yılının Haziran ayına kadar halktan 24.1 milyar lira (katrilyon) " toplanan deprem vergisi var. Bu rakam 27 milyar liraya kadar çıkmış. Son durumunu bilmiyoruz belki de rakam çift katlamıştır.
Deprem vergisinden tonlana paralar ekonomik maliyetin çok, çok üstünde ancak bu paralar adreslerine ulaştı mı, yaralar sarıldı mı orasını yetkililer ve bakanlık biliyor.
Cep telefonundan, vergi beyannamelerine, Spor Toto kuponlarından Milli Piyango biletlerine, uçak biletlerinden gümrük ve pasaport işlemlerine kadar özel işlem ve özel iletişim adında yeni vergiler alındı. Ancak bu vergiler de kalıcı hele gelen vergilerden bazıları. Şimdi bu yazımı okuyan Mali Müşavirler ve Muhasebeciler bu geçici vergilerin AK Parti zamanında çıkarılmadığını söyleyeceklerdir. Doğrudur, ama AK Parti zamanında getirilen kalıcı vergileri de unutmayalım.
Bir ülkeyi ayakta tutan en önemli kaynak vergi gelirleri, Avrupa ülkelerinde de öyle. Yalnız ölçüyü kaçırmamak ve hem vatandaşı, hem de iş insanlarını bunaltmamak da devletimizin görevi.
Bu konuda uzman görüşlerini almak şart, onlar da; 46 çeşit ceza, 22 çeşit harç ve 20 çeşit fonun uygulamada olduğunu bunun hemen azaltılması gerektiğini, Vergi mevzuatı kısa ve anlaşılabilir olmasını istiyorlar.
Vergi sayısının çokluğunun kayıt dışılığı artırdığını da ileri sürüyorlar. Vergiler insaflı hale gelirse, kayıt dışı da azalır bence. Vatandaşı sürekli yapılan zamlarla geçinemez hale getirirken, sırtına yüklenen vergilerle de yerden kalkamaz hale getiriyoruz. Bu da tuz’u biberi oluyor.
