Ücretsiz aşı uygulaması bugün başladı!

Kayseri ve diğer illerdeki üreticileri yakından ilgilendiren şap hastalığına karşı alınan önlemler kapsamında Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, hayvanlardaki şap hastalığına karşı mücadelede yeni bir adım attıklarını duyurdu. Bakan Yumaklı, bu yıl ilk kez uygulanacak olan aşı sayısını 2 dozdan 3 doza çıkardıklarını belirtti.

Bakan Yumaklı şu ifadelere yer verdi: "İlk aşı dozunu Baskın Aşılama Programı kapsamında 29 Ocak-31 Mart 2024 tarihleri arasında uygulayacağız. Bu programla birlikte hayvanlardaki şap hastalığına karşı alınan önlemleri daha etkin hale getireceğiz. Bakanlığımıza bağlı Şap Enstitümüz tarafından üretilecek 250 milyon lira maliyetli aşıların kullanılacağı bu aşılama programımız kapsamında üreticilerimizden aşı bedeli alınmayacak." değerlendirmesinde bulundu. 

Yumaklı, yazılı açıklamasında, sığır, manda, koyun, keçi ve geyik gibi çift tırnaklı hayvanlarda rastlanan bulaşıcı hastalık şapın, ülkeler arası canlı hayvan ve hayvansal ürün ticaretini olumsuz etkilerken büyük ekonomik kayıplara da neden olduğunu bildirdi. Hastalıkla mücadelede, büyükbaş hayvanların iller arasında sevklerinde şap aşılama şartı arandığını, aşısız hayvanların sevklerine de izin verilmediğini vurgulayan Yumaklı, hayvansal üretimin desteklenmesi kapsamında verilen buzağı desteklemeleri için de aynı şekilde şap aşılama şartının arandığını kaydetti.

Yumaklı, şap hastalığına karşı rutin aşılamanın ilkbahar ve sonbahar döneminde yılda 2 kez yapıldığını hatırlatarak, geçen yıl tespit edilen daha önce ülkede görülmeyen SAT-2 virüsüne karşı bütün tedbirlerin alındığını ve Şap Enstitüsü tarafından bu virüse karşı üretilen aşıların büyükbaş hayvan varlığının tamamına uygulandığını ifade etti.

Şap Hastalığı Nedir?

Şap hastalığı evcil hayvanlar (at, köpek ve kedi hariç) da dahil olmak üzere çift tırnaklı hayvanlarda görülebilen oldukça bulaşıcı, viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Şap hastalığına Picornaviridae ailesine ait olan Aphthovirus neden olur. Aphthovirusün tip A, O, C, SAT1, SAT2, SAT3 ve Asia olmak üzere 7 farklı türü; 60’dan fazla alt türü bulunur. Her türün farklı özellikleri ve yayılma alanları vardır. Bu nedenle bir türe karşı bağışıklık oluşması diğer türlere karşı koruma sağlamaz. Bir başka ifadeyle her türe karşı farklı aşı yapılması gerekir. Şap virüsü doğrudan solunum yoluyla veya dolaylı olarak virüsle kontamine olmuş yüzeylere temas edilmesiyle sağlıklı hayvanlara kolaylıkla bulaşabilir. Hastalığın başlıca bulaşma yolu havada bulunan damlacıkların solunmasıdır. Bunun yanı sıra şap hastalığının diğer bulaşma şekilleri şu şekildedir:

Sağlıklı hayvanların enfekte hayvanlarla bir arada bulunması,
Sağlıklı hayvanların virüsle kontamine olmuş tesislerde tutulması veya kontamine araçlarla taşınması,
Kontamine olmuş su ve yem

Şap Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Şap hastalığı belirtileri virüsün türü, etkilenen hayvanın cinsi, virüsün bulaşma yolu, virüse maruziyetin düzeyi gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Koyun ve keçilerde hastalık daha hafif seyrederken sığırlarda semptomlar daha belirgin olabilir. Başlıca şap hastalığı belirtileri aşağıdaki gibidir:

2-3 gün devam eden yüksek ateş,
Ağız ve ayaklarda veziküler yani içi sıvı dolu lezyonlar,
Dil, damak ve memede yaralar,
Salya artışı,
Hareket etmede isteksizlik,
Topallık,
Süt ineklerinde süt verme miktarının azalması ve depresyon,
Tüylerde kabarma,
Solunum sayısında artış ve/veya solunum güçlüğü,
Özellikle genç hayvanlarda kalp hastalığı
    
Bağışıklık sistemi güçlü olan hayvanlarda belirtiler daha hafif olabilir ve genellikle hayvanın hayatını tehdit etmez. Ancak şap sağlık boyutunun yanında ekonomik etkileri de olan bir hastalıktır. Şap sadece görüldüğü bölge ile sınırlı kalmaz, sınır aşan bir etki göstererek hayvan ticaretini olumsuz yönde etkiler. Bu nedenle şap hastalığı belirtileri fark edilen hayvanların vakit kaybetmeden uzman bir veteriner hekim tarafından kontrol edilmesi, gerekli olması halinde diğer hayvanlardan ayrı bir yerde tedavilerinin yapılması önemlidir.