Son Mevlevi şeyhi

Ahmet Remzi Akyürek, Türk mutasavvıfı ve şairdir. Son dönem Osmanlı Mevlevi postnişinidir. Tekke ve zaviyelerin kapatılmasına kadar Kütahya, KAstamonu, Halep ve Üsküdar mevlevihanelerinde postnişinlik yapmış Mevlevi şairimizdir.

Akyürek ile ilgili bilgilere evliyalar.net ve islamansiklopedisi sitesinden yararlanılarak hazırlanmıştır. 1872 yılında Kayseri Mevlevihanesi’nde doğdu. Mevlânâ Dergâhı poştnişini Mehmed Said Hemdem Çelebi’nin mürşidi Seyyid Süleyman Türâbî sülâlesinden gelen Kayseri Mevlevîhânesi şeyhi Süleyman Atâullah Efendi’nin oğludur. 

Sıbyan mektebini ve rüşdiyeyi bitirdikten sonra, başta babası Ataullah Efendi olmak üzere, eniştesi Güncizâde Nuh Necati Efendi’den özel dersler aldı. Ulemadan Müridzâde Ali Efendi’den ve Hisarcıklızâde şair Sâlim Efendi ile şair Sâmi Efendi’den Arapça, Farsça ve edebiyat dersleri aldı. Babası Ataullah Efendi şair olmamasına rağmen şiir sever ve şiirlerin anlamlarını da bilirdi. Oğluyla yakından ilgilenen Ataullah Efendi okuduğu manzumelerle oğlunu eğlendirmeye çalıştığı için küçük yaşlardan itibaren ona şiir zevkini tattırdı. Babasının okuduğu şiirlerden etkilenerek kendisinde de şiir söyleme hevesi uyanmaya başladı. Küçük yaştan itibaren yazdığı şiirlerini, babasının dostlarından Hisarlıkçızade Salim Efendi ve Sami Efendi düzelterek onun şiir ve edebiyat zevkini geliştirdiler. İlk olarak Konyalı Şem’i’nin Divan’ını okuyarak şiir deneyimini artırdı. Şair Sami Efendi, Ahmet Remzi Efendi’ye İran edebiyatının ünlü mutasavvıf şairi Camı’nin eserlerini okutarak onun Farsçasını geliştirdi.

II. Meşrutiyet’in ilânından sonra gittiği Konya’da Abdülhalim Çelebi’nin emriyle Çelebizâdeler’e Mesnevî okuttu. Daha sonra Kütahya Ergûniye Mevlevîhânesi’ne şeyh vekili olarak gönderildi. 1909’da Kastamonu Mevlevîhânesi’ne şeyh oldu. 1913’te Halep Mevlevîhânesi postnişinliğine tayin edildi. I. Dünya Savaşı başlayınca, İstanbul’dan Filistin cephesine hareket eden Mevlevî taburuna katılarak taburun başında önce Şam’a, daha sonra Medine’ye gitti. Şam’da kaldığı süre içinde Emeviyye Camii’nde Mesnevî okuttu. 1919’da Halep’in işgali üzerine İstanbul’a döndü ve Üsküdar Mevlevîhânesi’ne şeyh tayin edildi. Aynı zamanda Üsküdar’daki Sultan Mustafa Camii ile Beyazıt Camii’nde Mesnevî okutan Remzi Dede, Meclis-i Meşâyih âzalığı, Medresetü’l-irşâd’da tasavvuf müderrisliği, Üsküdar müfettişliği idaresindeki tekkelere ait işlerle ilgili mecliste de âzalık yaptı. 2 Eylül 1925’te tekkelerin kapatılması üzerine Üsküdar Hacı Selim Ağa Kütüphanesi başmemurluğuna tayin edildi. Burada on seneden fazla bir süre kitapları tasnif ve tanzim ederek fihristlerini çıkardı. 1 Şubat 1937’de istifa ederek Ankara’ya gitti. Ankara’da da bir süre Eski Eserler Kütüphanesi’nde müşavir olarak çalıştı. 6 Kasım 1944’te Kayseri’de vefat etti. 

Mezarı Mevlana’nın hocası Seyyid Burhaneddin Hazretlerinin Türbesi’ndedir. Ahmet Remzi Dede, Türabi’nin mezar taşındaki manzum kitabeyi dokuzar mısralı kıtalar­dan oluşan bir musanunat (beyitleri kafi­yeli dört kısımdan ibaret manzume) hali­ne getirdi. Seyyid Süleyman Türabi‘nin oğlu Seyyid Ahmed Remzi el-Mevle­vi’dir. Bu zat da Kayseri Mevlevihane­si’nde şeyhlik yaptı. 1865’te öldü, Seyyid Burhaneddin Hazretlerinin Türbesi’nde babasının yanına gömüldü. Seyyid Ah­med el-Mevlevi‘nin oğlu Seyyid Süley­man Ataullah Efendi, Ahmet Remzi Ak­yürek‘in babasıdır. Süleyman Ataullah 1872’de Kayseri Mevlevihanesi’nde 50 yıl şeyhlik yaptı, bir ara Kayseri Müftülüğü görevinde de bulundu.