Sayıştay'ın, Erciyes Üniversitesi denetim raporunda dikkat çeken ayrıntılar:

-FETÖ’DEN KAPATILAN MELİKŞAH’TAN GELEN TAŞINMAZLAR KAYDEDİLMEMİŞ

-ÜNİVERSİTE PERSONELİ KOOPERATİF ARACILIĞIYLA TİCARİ FAALİYETTE BULUNAMAZ

 Buna göre raporda, üniversitenin FETÖ’den kapatılan Melikşah Üniversitesi’nden geçen taşınmazları henüz kayıt altına almadığı  ortaya çıktı.  Diğer yandan raporda Erciyes Üniversitesi Öğretim Elemanları Tarafından S.S. Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifi Kurulması konusu da yer aldı. Raporda 16 kişiden oluşan kooperatif yönetimi ile ilgili olarak, “Üniversite personelinin ticari faaliyette bulunmasının kanuna göre mümkün olmadığı” ifadeleri yer aldı. Ayrıca,  Sayıştay raporunda üniversitenin özel mülkiyetindeki kantin, otopark, cafe gibi taşınmazların düşük belirlenen kira bedelleri ile pazarlık usulü Kooperatife kiraya verilmesi ile ilgili olarak da  “Kamu İhale Kanunu’nun ihalede açıklık ve rekabet ilkelerine aykırı hareket edildiği değerlendirilmektedir” denildi.

Sayıştay Başkanlığı’nın, Erciyes Ünivewrsitesi ile ilgili olarak hazırladığı geçen yıla ait denetim raporunda dikkat çeken ifadeler yer aldı. Raporda, Üniversitenin FETÖ’den kapatılan Melikşah Üniversitesinden geçen yani şu anki adıyla 15 Temmuz yerleşkesindeki taşınmazları kayıt altına almadığı belirtildi.  Söz konusu konu ile ilgili şu ifadeler yer aldı, “Üniversite’nin mali tablolarında 250 Arazi ve Arsalar Hesabı envanter kayıtlarına uygun olarak kayıt işlemlerini tamamlamadığından doğru bilgi içermemekte, kayıtlı olan arsa ve arazilerin tamamı da mülkiyet gibi kayıt edilmiş olduğundan alt hesap kodlarında tahsis kayıtları görünmemektedir,

Kamu idaresi cevabında; özetle, Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı kayıtları ile muhasebe kayıtları arasında fark çıktığını, Söz konusu farkın araştırılması ile ilgili çalışmaların başlatıldığını ve Taşınmaz Envanter Kayıtları için bir bilgisayar programı yaptırılmakta olduğunu bunun sonrası kesinleşen taşınmaz listelerinin muhasebe kayıtlarına alınacağını bildirmişlerdir.

“DOĞRU VE GERÇEK DURUMU YANSITMAMAKTADIR”

Sonuç olarak 250 Arazi ve Arsalar Hesabına ilişkin envanter çalışmaları tamamlanamadığından dolayı muhasebe kayıtları yapılamamış olup, mali tablolarda 250 Arazi ve Arsalar Hesabı buna bağlı olarak 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı, amortisman uygulaması nedeniyle 630 Giderler Hesabı, 500 Net Değer Hesabı ile 590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı da doğru ve gerçek durumu yansıtmamaktadır.”  Yine raporda dikkat çeken bir diğer konu ise “Ana Sözleşmesi, Kayseri 4. Noteri tarafından 14 Şubat 2011 tarih ve 2655 No ile tasdik olunan 7 ortaklı, (Şu an 16) ortaklarının Erciyes Üniversitesi öğretim elemanı olduğu, 700,00 TL sermayeli, süresiz, Sınırlı Sorumlu Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifi” ile ilgili yapılan inceleme oldu. Sayıstaş denetim raporunda, Üniversite akademik personelinin ticari maksatlı S.S. Kültür ve Eğitim Kooperatifi kurmaları, üye ve yönetici olarak ticari faaliyette bulunmaları, yönetim, denetim ve disiplin kurullarında görev almaları 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre mümkün olmadığı belirtildi. Kooperatifin vergi levhasında ana faaliyet adının “Üyelik Gerektiren Kültür Dayanışma ve Eğlence Dernek ve Birliklerinin Faaliyeti” olarak gruplandırıldığı dile getirildi.

“KANUNUNA AYKIRI OLARAK PAZARLIK USULÜYLE DÜŞÜK BEDELLERLE KİRALAMA”

“Kooperatifin, ana sözleşmesinde belirtildiği üzere gerek mesleki gerekse genel konularda , ulusal ve uluslararası olmak üzere geniş bir iştigal alanı bulunmaktadır. Bununla birlikte Sınırlı Sorumlu Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifi yalnızca Erciyes Üniversitesi kampüs alanı içinde ticari faaliyet yürütmektedir” denilen raporda kamu ihale kanununa aykırı hareket edildiği ve  “Acil önü otoparkı, acil servis kantini, dental market, tıbbi cihaz satış merkezi, göl kafe, veterinerlik, hukuk ve yabancı diller Fakültesi kantinleri, bazı diğer fakülte kantinleri devlet ihale kanununa aykırı olarak pazarlık usulüyle düşük bedellerle kiralandığı” belirtildi.

“AÇIKLIK VE REKABET İLKELERİNE AYKIRI HAREKET EDİLDİĞİ…”

Raporda, kooperatifle ilgili olarak yer alan bazı ifadeler şu şekilde, “Sonuç olarak, Erciyes Üniversitesi personeli olan öğretim elemanları ile idari personelin (bir üye) kuruluş aşamasında yedi üye şu an ise on altı üye olarak kooperatif üyelerinin tamamını oluşturduğu ticari maksatlı S.S. Kültür ve Eğitim Kooperatifi kurmaları, üye ve yönetici olarak ticari faaliyette bulunmaları 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, 2914 T.C. Sayıştay Başkanlığı sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre mümkün değildir.  Kamu idaresi cevabında; "S.S. Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifini Üniversitenin akademik ve idari personelinin kurdukları, üye ve yönetici olarak ticari faaliyette bulundukları belirtilerek, bu durumun mevzuata aykırı olduğu ifade edilmiştir.  2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 13’üncü maddesine göre Rektör, Üniversite’nin tüzel kişiliğini temsil etmekte olup 5018 sayılı Kanun’un 11’inci maddesine T.C. Sayıştay Başkanlığı göre sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden Bakan’a karşı sorumludur.  Açıklanan nedenlerle, Üniversitenin; akademik personeli tarafından mevzuata aykırı olarak kurulan S.S. Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifi ile ilişkilendirerek kurumun taşınmaz kiralamalarında kapalı teklif usulü yerine pazarlık usulünü tercih etmesi sebebiyle, 5018 sayılı Kanun’daki kaynakların etkili, ekonomik, verimli şekilde elde edilmesi, kullanılması ile 2886 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ihalede açıklık ve rekabet ilkelerine aykırı hareket edildiği değerlendirilmektedir. Kamu idaresi cevabında; "Üniversitenin özel mülkiyetindeki taşınmazların pazarlık usulü ile verilmesinin mümkün olmadığı, Kooperatife yapılan kiralamalarda bu usulün benimsenmiş ve uygulanmış olması sebebiyle 5018 sayılı Kanundaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi, kullanılması ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun ihalede açıklık ve rekabet ilkelerine aykırı hareket edildiği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında; Sayıştay Temyiz Kurulu kararına göre Üniversite taşınmazlarının pazarlık usulü ile ihalesinin mümkün olduğu, tek istekli olarak kooperatifin davet edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı, Üniversitenin yaptığı kiralama işlemine gerek ihale usulü gerekse Kooperatife verilmesi bakımından birebir uyduğu, Üniversite tarafından yapılan kiralama işlemlerinin de hukuka uygun olduğu belirtilmektedir. Bu uygulama ile Üniversitenin Kira Bedeli Tespit Komisyonu tarafından gelirleriyle orantısız sembolik olarak belirlenen kira bedeli üzerinden yine Üniversite akademik personelinin 7 kişi ile kurduğu şu anda 16 üyesi olan S.S. Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifine tek istekli olarak davet edilerek pazarlık usulü ile bedel artırımına fırsat verilmeden yine Üniversitenin mülkiyetindeki (2017 yılında) 11 gelir getirici taşınmazı rutin olarak Kooperatife kiraya verilmiştir. Kiralanan taşınmaz sayısı her yıl artarak devam etmektedir. Nitekim Kamu İdaresinin Bulgu 3 için gönderdiği cevapta da "Kaldı ki, Üniversitemiz personelinin çoğunluğu oluşturduğu S.S. Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifi, faaliyetleri itibariyle Üniversiteyi desteklemekte, gelirlerini tamamen Üniversitenin eğitim ve araştırma faaliyetlerin yürütülmesine ve akademik personelinin bilimsel etkinliklerinin desteklenmesine sarfetmektedir." denilmektedir.  Üniversitenin özel mülkiyetindeki taşınmazların düşük belirlenen kira bedelleri ile pazarlık usulü Kooperatife kiraya verilmesi yapılan kiralamalarda bu usulün sürekli olarak benimsenmiş ve uygulanmış olması sebebiyle 5018 sayılı Kanundaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi, kullanılması ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun ihalede açıklık ve rekabet ilkelerine aykırı hareket edildiği değerlendirilmektedir.”

KOOPERATİFTEN ELDE EDİLEN GELİR DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİNDE PERSONELEMİ DAĞITILDI?

Sayıştay raporunda bulunan bir diğer çarpıcı bölüm ise “Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifinin Diş Malzemesi Satışından Sağladığı Gelirlerle Diş Hekimliği Fakültesi Öğretim Elemanlarına Maddi Destekte Bulunması” başlığı oldu.  Raporda söz konusu bulgu ile ilgili olarak, “S.S. Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifi Erciyes Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinin (tıp fakültesi hastanesi) otoparkı, acil kantini gibi bir çok fakültesinde gelir sağlayan faaliyette bulunduğu halde bu uygulama sadece Diş Hekimliği Fakültesinde görünmektedir. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ilgili Yönetmelik’lerle birlikte öğretim elemanlarına yapılacak maaş, ödenek, ek ders, döner sermaye katkı payı, yönetici payı, harcırah ödemeleri ile yurt dışından sağlanacak bursları, proje ve teşvik ödemelerini düzenlemiştir. Bunların dışında bir ödemede bulunulması mümkün değildir.

“YASAL VE ETİK DAYANAĞI BULUNMAMAKTADIR”

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ilgili Yönetmelik’lerle birlikte öğretim elemanlarına yapılacak maaş, ödenek, ek ders, döner sermaye katkı payı, yönetici payı, harcırah ödemeleri ile yurt dışından sağlanacak bursları, proje ve teşvik ödemelerini düzenlemiştir. Bunların dışında bir ödemede bulunulması mümkün değildir. Diş Hekimliği Fakültesi Dekanlığının; anabilim dallarının Kooperatife katkı sağlamasının, bu amaçla başvuruda bulunan öğretim elemanlarına maddi destek sağlanması için tavsiye kararı almasının, aldığı kararı ayrı tüzel kişiliği bulunan ticari kazanç elde eden S.S. Erciyes Kültür ve Eğitim Kooperatifi’ne bildirmesinin, öğretim elemanlarının ise 2547 sayılı Kanun ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu kapsamı dışında, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na tabi bir ticari şirketten maddi destek sağlamasının yasal ve etik dayanağı bulunmamaktadır.

“KURUMLAR ARASI BİLGİ PAYLAŞIMI BULUNMUYOR”

Sayıtay’ın 2017 yılı raporunda ayrıca üniversitede kurumlar arası bilgi paylaşımının da olmadığı dile getirildi. Söz konusu bulgular ışında raporda, şu ifadeler kullanıldı, “Sonuç olarak Üniversite’ye ait gelir getirici taşınmazların Mali Hizmetler Birimi'nin görevi olduğu halde harcama birimleri tarafından kiraya verilmesi ve bu kiralamalar sonucu kira bedellerinin tahakkuku ve tahsili ile tahsil edilemeyenlerin Hukuk Müşavirliğince takibi, Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı muhasebe birimine iletilmesi, Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından alt yapı hizmetlerinin maliyetlendirilmesi hususlarında ilgili birimler arası bilgi paylaşımı bulunmadığı değerlendirilmektedir.”

REKTÖR ÇALIŞ VE ARKADAŞLARINI YOĞUN MESAİ BEKLİYOR

Ortaya çıkan bu tablonun ardından yaklaşık 40 gün önce göreve gelen Rektör Prof. Dr. Mustafa Çalış ve yönetimini  bu konularda da yoğun bir mesai bekliyor. Çalış ve ekibi, eski yönetimlerden kaynaklı Sayıştay raporunda yer alan aksaklıkları gidermek için çalışacak. Sık sık yaptığı açıklamalarda yeni döneme ilişkin olarak, şeffaflık, liyakat, adalet  ve birliktelik çağrısı yapan Rektör Çalış’ın, idari anlamda yaşanan bu yöndeki olumsuzlukları gidermek için de ekibiyle çalışmalara başladığı dile getirildi.

Haber: Cafer ZENGİN