Kayseri'nin tam ortasında devlet başkanı kadın ve kocasının yattığı medresede flaş gelişme

Eretna Beyliği ya da Eretna Devleti, Anadolu'nun Moğol (İlhanlılar) istilasına uğramasından sonra, Sivas ve Kayseri merkezli kurulan, 1335 - 1381 yılları arası hüküm süren bir Anadolu beyliğidir. Beyliğin kurucusu Alaeddin Eretna, Uygur kökenlidir. Kayseri Köşk Mahallesi’nde, Eretna Beyliği’nin kurucusu Alaeddin Eretna’nın 1339 yılında eşi Suli Hatun için yaptırmış olduğu medrese bulunmaktadır.

Kayseri’de bulunan Köşk Medrese ve Kümbeti, Türk mimarlık tarihinin önemli eserleri arasında yer almaktadır. Köşk Medrese; Kayseri’nin güneydoğusu Melikgazi ilçesinde, Köşk dağı adı verilen tepede yer alan, Köşk Mahallesi’nde bulunmaktadır. Selçuklu döneminden sonra 1331-1381 yılları arasında Orta Anadolu’ya hakim olan Eretna Devleti’nin kurucusu Alaeddin Eretna tarafından yaptırılmıştır. 

Medresenin ortasında yer alan kümbetin günümüze gelemeyen taç kapısı üzerindeki kitabesine göre 1339 yılında inşa edilen kümbette Uygur Türklerinden olan Emir Eretna tarafından eşi Suli Paşa için 1339-40 yılında mimar Kaluyan bin Lokman’a yaptırılmıştır. Alâeddin Eretna, eşi Suli Paşa, oğlu Gıyaseddin Mehmed Bey, torunu Alâeddin Ali Bey’in mezarları bulunmaktadır.

Uzun süre medrese olarak kullanılmasından dolayı halk arasında Köşk medrese adıyla tanınmakta ise de aslında bir hankah olduğu kabul edilmektedir. Çünkü medresenin 1339’dan çok önce var olduğu ve Ahi Evren’in hocası Evhadüddin Kirmani’nin müridleri için bir hanikâh olarak yapılmış burada 23 sene ders verdiği rivayet edilmektedir.

Köşk Medresenin planına Anadolu’da en yakın örnek Tercan Mama Hatun Kümbeti olmakla birlikte Köşk Medrese, Anadolu Türk Mimarisinde benzeri olmayan bir plana sahiptir.

Geçtiğimiz temmuz ayında Melikgazi Belediye Başkanı Dr. Mustafa Palancıoğlu, bir müjde vererek Köşk Mahallesinde bulunan tarihi Köşk Medresesi’nde restorasyon çalışması yapılacağını ve yıl sonunda kültür ve sanat merkezi olarak hizmete gireceğini söylemişti. 

Köşk Medrese’yi yerinde inceleyen Melikgazi Belediye Başkanı Dr. Mustafa Palancıoğlu, medrese hakkında bilgiler verdi: “Köşk Mahallesi’nde Eretna Beyliği’nin Alaeddin Eretna’nın 1339 yılında eşi Doğa Hatun Suli Hatun için yaptırmış olduğu medresedir. Burası Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından aldık yaklaşık 1 senedir çalışma yapıyoruz ve son aşamaya geldik. Türkiye’de en önemli tarihi eserlerden bir tanesi burasıdır. Türbede hem Suli Paşa Hatun yatıyor Eretna Bey’inin eşi hem oğlu hem de torunu yatıyor. Burası hem maneviyatı yüksek hem de özel bir tesis. Burası kapalıydı daha önceden depo olarak kullanıldı daha öncesinde aşevi olarak kullanılmış öncesinde de medrese olarak kullanılan yer. Burada farklı aşağıda ve yukarıda odası var. Buranın restorasyonu bitme aşamasında. Duvarların tadilatları yapılmış, derzleri verilmiş bakımları onarımları yapılmış, temizlik aşamasına geçiliyor. Peyzaj düzenlemesine hem içeride hem de dışarıda başlandı. 700 yılı geçkin bir süredir ayakta Gültepe Mahallesi’nde sapasağlam duruyor. Burayı çok farklı programlar için kullanımına beğenisine açacağız. Yaklaşık 1-1.5 ay içerisinde peyzajı, temizlik işleri bitmiş olacak. İnşallah burası dışarıdan gelen misafirlerin uğrak noktası olacak. Revaklar eşine pek rastlanmayan tarzda mimari özelliği olan bir yapıt. İnşallah burası yakın zamanda sizler için hazır olacak. Melikgazi’deki tarihi eserleri de sahip çıkıyoruz bunları da yer yer sizleri gezdireceğiz. Hayırlı olsun” dedi.