Bir bu eksikti! Yeni bir fay daha ortaya çıktı

Kayseri Büyükşehir Belediyesi'nin de araştırılması için çalışma başlattığı Deliler Fayı yakınında dikkat çeken gelişime. Sivas’ta dün 10 dakika arayla 4.7 ve 4.2 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Vatandaşların sokaklara çıktığı deprem, Kayseri’den de hissedildi. Depremin ardından ise uzmanlardan dikkat çeken açıklamalar peş peşe geldi. 

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikret Koçbulut, Sivas’ta meydana gelen depremin yeni bir fayı ortaya çıkarttığını belirterek bu alanda araştırma yapılması gerektiğini söyledi.

Aktif tektonik, paleosismoloji ve sismotektonik alanlarında önemli çalışmalara imza atan Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikret Koçbulut, Sivas’ta geçtiğimiz gün 10 dakika arayla meydana gelen iki depremin MTA’nın aktif fay haritasında yer almayan bir noktada meydana geldiğini belirterek, bu alanda araştırma yapılması gerektiğini söyledi.

Prof. Dr. Koçbulut, “Sivas’ta meydana gelen deprem şehir merkezinin yaklaşık 20 kilometre güneydoğusunda, Karayün bölgesinde meydana geldi. Bu bölge Deliler fayının, Tecer segmentinin kuzeydoğu ucuna yakın bir bölge ama depremin çözümüne baktığımızda Deliler fayı ile bu deprem arasında bir ilişki kuramıyoruz. Çünkü Deliler fayı sol yana atımlı bir fay ama dün olan depremler tamamen purenormal faya yakın bir durumda. Yani normal fay karakteri gösteriyor. Böylelikle dünkü depremlerin Deliler fayıyla ilişkili olmadığını düşünüyoruz. Deliler fayına yakın bir alanda, normal karakterli çalışan ve diri fay haritasında olmayan, MTA’nın diri fay haritasında gözükmeyen bir bölge ve bu bölgenin çalışılıp fayın ortaya çıkartılması gerekmekte” dedi.

‘Sivas’ta 5 büyüklüğün üstünde deprem beklenmiyor’

Koçbulut, Sivas’ta bulunan faylarda 5 büyüklüğün üstünde bir deprem beklenmediğini ifade edip, Sivas’ın kuzeyinden geçen Kuzey Anadolu fay zonunda ise büyük bir deprem oluşabileceğini vurgulayarak, “Sivas ve çevresinde deprem üreten faylarımız var. Bunlar, Deliler fayı, Kızılırmak fay zonu, Divriği fayları, Gürün fayları var. Bu faylar en fazla 4.5-5 büyüklükte deprem üretebilir. Bunlar fayın uzunluğu ve üzerindeki hareket miktarına bağlı olarak hesaplanıyor. Konunun uzmanı olmayan kişilerin ‘Sivas’ta şu büyüklükte deprem olacak’ şeklinde açıklamaları var. Olacaksa neye göre ve hangi fay üzerinde olacak. Bu fayın hareket mekanizması nedir. Üzerinde ne kadar yıllık hareket var. Bunları da ortaya koymak lazım. Halkımız rahat olsun, Sivas’ta 5’in üstünde deprem üretebilecek fay yok. Ancak Sivas’ın kuzeyine çıktığımızda özellikle; Koyulhisar, Suşehri ve Tokat’ın ilçeleri; Reşadiye, Niksar gibi, Erzincan yönünde Refahiye gibi Kuzey Anadolu fay zonu var. Bu fay zonu üzerinde tabii ki büyük depremler oluşabilir. En büyüğü de Erzincan’ın doğusunda Yedisu segmentinde büyük bir deprem beklendiğini zaten sürekli söylüyoruz. Bingöl bölgesinde de bunu söylüyoruz. Bu bölgelerde sismik boşluk olduğunu hepimiz biliyoruz” dedi.

‘Halkımız rahat olsun’

Koçbulut, alınacak tedbirlerle depremin felakete dönüşmesinin önlenebileceğini ifade ederek şunları kaydetti: Ülkemiz büyük depremler yaşadı. Halkımızda panik havası var. Özellikle Sivas’ta depremden sonra oluşan bir panik havası var. 4.7 büyüklükteki deprem çok büyük bir deprem değil. Sivas’ta herhangi bir binanın sıvasında bile çatlak oluşturmamıştır. Bu depremlerde bir yıkım söz konusu olmaz ancak biz depremlere hazırlıklı olmalıyız. Deprem her zaman olacak çünkü bu bir doğa olayıdır. Biz teknik insanlar olarak ve yerel yöneticiler olarak yapacağımız imar planlarında, yapacağımız mühendislik yapılarında gerekli teknik çalışmaları yapıp, depreme göre mühendislik yapıları oluşturursak bu depremleri felakete dönüştürmeyiz. Bir afete dönüştürmeyiz.

Deliler fayı Kayseri’ye kadar uzanıyor

Diğer yandan geçtiğimiz haziran ayında Koçbulut ve ekibi Sivas'tan Kayseri'ye kadar uzanan Deliler Fayı'nda inceleme başlatmıştı. Büyükşehir Belediyesi, Sarıoğlan ilçesi Tatılı mevkisinde AFAD, MTA ve Türkiye Belediyeler Birliği işbirliğinde gerçekleştirilen Türkiye'nin diri faylarının paleosismoloji (Depremler oluştuktan çok sonra eski deprem izlerinin araştırılması) çalışmasına destek vererek, bölgede yer radarı ve dronla kapsamlı jeofizik çalışması yapılmıştı.

Projenin 2 yıl süreceğini, ön çalışmalar, seminerler ve bilgilendirmelerden sonra saha ve arazi çalışmalarının başlayacağını belirten Koçbulut, şu açıklamalarda bulunmuştu; 

"Deliler Fayı'nın Sarıoğlan segmentinin şu andaki verilere göre, ters bileşenli fay olduğunu söyleyebiliriz. Daha sonra buranın bir kesiti çizilecek, örnekleme yapılacak, bu sonuç çıktığında bu fayın kayma hızı, deprem üretme aralığı ortaya çıkacak, bundan sonra yorum yapabileceğiz."
Deliler Fayı'nın bilinen bir fay olduğunu ve yeniden keşfedilmediğini vurgulayan Koçbulut, projede fayın yapısal, kinematik (hareket) ve paleosismolojik özelliklerini araştırdıklarını vurgulamıştı.