Yeraltından tarih fışkırdı

Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, 6 bin yıllık tarihi ve 7,5 milyon yıllık doğa geçmişi ile tarih kokan Kayseri'de kazı çalışmalarına özel önem veriyor. Kentin dört bir yanında yapılan kazı çalışmaları kapsamında, 7,5 milyon yıl önce yaşadığı tespit edilen fosiller ile ilgili çalışmaların yanında, Kızıl Köşk'te, Keykubadiye Sarayı bölgesinde ve Kültepe Kaniş Karum'daki kazı çalışması 2021 yılında da devam etti.

Ayrıca 2021 yılında Seyyid Burhaneddin Hazretleri'nin de türbesinin bulunduğu mezarlık içerisinde kazı çalışmaları tamamlandı. Gerçekleştirilen kazılarda gün yüzüne çıkan yapının 13. yüzyılın ortalarından 14. yüzyılın ortalarına kadar görülen, cenazelik katı bulunan eyvan tipi türbe olduğu ortaya çıktı. Selçuklu veya beylikler dönemine ait olduğu anlaşılan yapının kuzey cephesinde üst kata çıkan merdivenler yer alırken, alt katın büyük oranda sağlam ve ayakta olduğu görüldü.

Yine 2021 yılında çok önemli tarihi bir çalışmaya imza atan Büyükşehir Belediyesi, adeta tarihi yeniden yazmaya başladı. Büyükşehir Belediyesi desteğiyle başlayan İncesu'daki kazı çalışmalarında İç Anadolu'nun en büyük mozaik yapısına ulaşıldı. Geç Roma, Erken Bizans'a ait sivil konut örnekleri, geometrik ve bitkisel figürler ile Grekçe, Latince yazıtlar ortaya çıkarıldı. İlk bulgulara göre M.S. 4. yüzyıl sonrası Geç Roma, Erken Bizans'a ait sivil konut örnekleri olduğu değerlendirilen yapıda yaklaşık 300 metrekare, sağlam mozaik taban döşemeler ortaya çıkarıldı. 10'dan fazla odası açılan, halen kazı çalışmaları devam eden yapı, tespiti yapılan İç Anadolu'daki en büyük mozaikli yapı olarak dikkat çekiyor. Öte yandan Büyükşehir Belediyesi'nin destekleriyle 2021 yılında da devam eden Keykubadiye Sarayı kazı çalışmalarında da çıkan eserler, Kayseri ve Türk kültürüne önemli katkılar sağlayacak.

Tarihe ışık tutacak çalışmalardan biri olan, Kayseri Büyükşehir Belediyesi'nin sponsorluğunda Yamula Barajı kıyısında yürütülen kazı çalışmalarında dördüncü sezon tamamlanırken, hem daha verimli hem de daha zengin fosil yatağı olan Hırkaköy mevkiinde bir gergedan kafatası ve bir etçile ait kafatası bulundu. Kocasinan ilçesi Yamula Barajı çevresinde bulunan eski Taşhan, Çevril, Emmiler ve Hırkaköy bölgelerinde 2018 yılı Eylül ayında başlayan kazı çalışmaları sürüyor.

Bu kapsamda Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü izinleri ile Kayseri Müzesi başkanlığında, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okşan Başoğlu'nun bilimsel başkanlığında ve Kayseri Büyükşehir Belediyesi sponsorluğunda yürütülen kazı çalışmaları bu sene dördüncü sezonunu bitirdi. Bu sezon Haziran ayında başlayan kazı çalışması 6 ay olmak üzere Kasım ayına kadar devam ederken, arazi çalışmaları sırasında bu zamana kadar Proboscidealar (hortumlugiller-filler), Bovidae (keçi, antilopgiller), Hipparion (3 topraklı at), Carnivora (etçiller), Giraffidae (zürafalar), Rhinoceratidae (gergedanlar) familyaları bulundu.

Geçen sezonlara göre Hırkaköy mevkiinde çalışmalar daha uzun sürerken, hem daha verimli hem de daha zengin fosil yatağı olan Hırkaköy'de bu sene gergedan kafatası ve bir etçile (carnivora) ait olan bir kafatası ele geçirildi. Kazılarda kafatası fosillerin diğer iskelet parçalarına göre daha zor bulunan ve zamanla parçalanma ve deforme olmaları daha kolay materyaller olmasına rağmen, Yamula'da daha önceden bulunan fil kafatasları gibi gergedan ve etçile ait kafatası bulunması bu fosil yatağının önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Çalışmalar, Bilim Merkezi'nde temizlik onarım ve konservasyon işlemleri için devam edecek.

Tarihi ve kültürel geçmişiyle geçmişten geleceğe bir köprü görevi üstlenen Kayseri, şehrin incisi Erciyes'ten, Kapuzbaşı Takım Şelaleleri'ne, doğa harikası olan Sultan Sazlığı'ndan, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan Koramaz Vadisi'ne, Soğanlı Vadisi'nden, Anadolu'da ticaretin ilk başladığı yer olan Kültepe Kaniş-Karum Höyüğü'ne, Kayseri Kalesi'nden Taş Mektebi'ne kadar tarihi mekanları, yeraltı şehirleri, hanları, hamamları, kervansarayları ile adeta açık hava müzesi olmaya devam ediyor.