EKONOMİ BAKANI MUSTAFA ELİTAŞ: 'RUSYA HİSSİYATI BIRAKIP RASYONEL DÜŞÜNMELİ'
Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Rusya ile yaşanan kriz sonrasında ticaret ile ilgili olarak Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek başkanlığında tüm senaryoların değerlendirildiğini ve Başbakan'ın Salı günü muhtemelen bunları açıklayacağını söyledi.
Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Kayseri Valiliği'ni ziyaretinde sorulan bir soru üzerine “Rusya konusuyla ilgili olarak, biliyorsunuz 24 Kasım tarihinde sınırlarımızı ihlal eden ve 5 dakika içerisinde 10 kere uyarılmasına rağmen iki uçaktan birinin ciddiye almayıp düşürülmesi ile birlikte ortaya çıkan kriz maalesef Rusya tarafının çok hissi bir yaklaşım göstermesiyle birlikte her gün farklı değerlendirmeler sonucunda belirtilen bir noktaya yakınlık olduğunu söylemek mümkün değil. Bir taraftan Sayın Başbakanımız, Cumhurbaşkanımız, Dışişleri Bakanımız ve bizler bu meselenin siyasi ve askeri bir mesele olduğunu, ekonomik olayları birleştirmenin doğru olmadığını ifade etmemize rağmen Rusya devlet başkanı her gün yeni açıklamalarla bu krizi derinleştirme gayreti içerisinde. Bir gün gemilerimizin içeriye alınmasıyla ilgili müsamaha gösterirken ertesi gün içeriye girmiş malları dahi geri gönderme yolunda farklı bir durum ortaya çıktı” dedi.
Bakan Elitaş, “Sayın Başbakanımızın başkanlığında onun talimatı doğrultusunda, bu konuyla ilgili olarak bakanlıklar acil durum tespitiyle ilgili toplantı yaptı. Başbakan yardımcısı Sayın Mehmet Şimşek başkanlığında yapılan toplantıda Rusya'ya yapılan ihracatın, Rusya'dan yapılan ithalatın ekonomimize herhangi bir durum olursa nasıl bir yansıması olur gibi tüm senaryolar değerlendirildi. Muhtemelen bu hafta Sayın Başbakanımıza bu konu arz edildi. Çeşitli alternatifler sunuldu. Muhtemelen Sayın Başbakanımız bu konuyu açıklayabilir. BU konuda her kes güven içinde olmalı, Rusya ile yapılan ticaret konusunda hiç kimse ben buradan mağdur olurum diye panik içinde olmaması lazım.
Ekonomi Bakanlığı Müsteşarlığının başkanlığında bir Rusya masası oluşturuldu. TOBB temsilcileri, ihracatçı birliğinin temsilcileri var. Tüm konsoloslarımız sürekli bilgiyi bizlere transfer ediyorlar. Bu bilgilerin tamamı ekonomi bakanlığımız tarafından durumları tespit edilip çözüm yolları aranmaya çalışılıyor” diyerek şunları söyledi:
'Yaş sebze meyve ihracatı yapanlarla toplantı yaptık. Durum tespiti yapıldı. Bozulma ihtimali yüksek olan mallarla ilgili farklı bir eylem planı hazırlandı. Rusya'ya alternatif pazarlar neyse onları araştırıp inceleyip bu boşluğu doldurmak için gayret göstereceğiz. Öncüsü Tarım Bakanlığı olacak. Konunun paydaşları ile birlikte bu konuyu masaya yatırıp birlikte ortak akıl ortaya koyarak çözüm bulmaya gayret göstereceğiz.
Devlet olarak özel sektörün önündeki olağan üstü durumu kaldırabilmek için çözüm üretmek bizim görevimiz. Rusya tarafı hissiyatı bir tarafı bırakıp daha rasyonel bir düşünce ile bu krizi bir an önce bitirmek için iyi niyet içerisinde bulunur. Dışişleri bakanları görüşme yapmıştı. Olumlu ılımlı bir mesaj vermeyi istiyorduk ama maalesef dışişleri bakanları görüşürken Sayın Putin çok sert bir açıklama yaptı. Devlet adamları hissiyatla değil, duyguları ile değil gerçeklerle ve akılla hareket etmek zorundadır.”
EKONOMİ BAKANI MUSTAFA ELİTAŞ: “RUSYA'YA OLAN ENERJİ BAĞIMLILIĞIMIZ MİNİMİZE EDİLECEK”
Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Türkiye'nin Rusya'ya olan enerji bağımlılığını minimize edecek anlaşmalar yaptıklarını belirterek, “Duygusal yollarla hareket eden ülkelerin farklı yollara gittiğini ifade etmek isterim” dedi.
Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Kayseri Ticaret Odası tarafından düzenlenen ‘Kayseri'nin Geleceği' konulu istişare toplantısına katıldı. Bakan Elitaş, “Azerbaycan'da dün çıkan patlama ile 31 soydaşımız hayatını kaybetmiş onlara Allah'tan rahmet diliyorum. Ekonomi bakanı olarak da Azerbaycan'a baş sağlığı dileklerimizi iletiyorum. Azerbaycan dostluğunu ve gardaşlığını kriz çıktığı andan itibaren gösterdi. Bizim TIR'larımız ile ilgili Rusya bütün engelleri koyunca Azarbaycan ile yapılan istişareler sonucunda 300 TIR'ımızın önüne eskort takarak geçmesini sağladı. Buradan Sayın Aliyev'e de teşekkürlerimizi sunuyorum” diyerek şu şekilde konuştu:
“Çok yüksek nakliye ücretleri varmış, bu nakliye bedellerinde yüzde 40 indirim yapıldı. Vize ile ilgili sorunlar da çözülecek, geçiş işlemlerinin yüzde 40'ı bu haftadan itibaren başlayacak diye düşünüyorum.
Bir ülkenin sınırı onurudur. Namusudur, her şeyidir. Nasıl ki konut dokunulmazlığı diye bir şey varsa, kendi sahanız içinde sınırlarınız dahilinde bir yer işgal edilirse her şeyi yapma hakkınız vardır demektir. Rusya'ya ait olduğu sonradan anlaşılan 4 uçak Ekim 1'den 15'e kadar sınırlarımızın işgal etmiştir. Angajman kurallarımızın uygulanacağı ifade edilmiş ve onlar da uçaklardaki navigasyon cihazlarının daha da netleştirilmesi talimatını verdiklerini ifade etmişlerdi. G-20 zirvesinde yapılan görüşmelerde de bunlar teyit edilmiş. Düşürüldüğü anda milliyeti belli olmayan bir uçak var. Bu uçak doğrudan doğruya Rusya hava sahasından Türk hava sahasını ihlal ederek geliyor. 5 dakika içinde 10 kez uyarılıyor. Böyle uyarıların bütün sistemleri ortadan kaldıran telsizlerin sadece o kanaldan frekanstan yayın yapılarak söylendiği uluslar arası kanallardan da teyit edilmiştir. BU olay siyasi bir hadisedir. Siyasi meseleyi siyasetçiler, askeri meseleleri askerler bir araya gelir ve çözerler. Maalesef Rusya doğruları duymamak için kendi yanlış bilgilerini kamuoyuna anlatmak için bizimle irtibat kurmaktan kaçındılar.
Vurulan uçak Türk hava sahası içinde vurulmuştur. Hiç kimse Türkiye Cumhuriyeti Devletinin sınırlarını korurken ‘Sırtımızdan hançerlediler' diyemez. Stratejik ortağının hava sahasının angajman kuralları olmasına rağmen sınır ihlalini haklılık olarak gösteremez. Güneyimizde yaşanan bir soy kırım var,cinayet var. O cinayet çerçevesinde kimin ne olduğu belirsiz bir ortamda ülkenizin sınırlarında saldırılara maruz kaldığınızda sınırlarınız ile ilgili her türlü tecavüze dikkatli olmanız gerekir. Türkiye bu ortamdadır.
Problem var ve çözülmesini arzu ediyoruz. Biz 25 Kasım tarihinde acil bir toplantı yaptık. Kriz masası oluşturduk. Atılması gereken bütün işleri değerlendiriyoruz. 8 Bakanlık bir araya geldik. Tüm bakan arkadaşlarımız ile birlikte bütün senaryoları değerlendirdik. O senaryolar çerçevesinde yaş sebze ve meyve ihracatı yapanların mağduriyetlerinin giderilmesi ile ilgili kararlar aldık. Bundan sonra atılacak adımlarla ilgili devletin imkanlarını kullanarak mağdur etmeme yoluna gideceğiz.
Biz Rusya'ya 5 milyon dolar İhracat yapıyoruz. İthalatımız 25 milyar dolar. Dünyada doğalgaz ve petrol ihracat eden ülkelerle ilgili görüşmeler sonrasında inşallah önümüzdeki yıllarda Rusya'ya olan enerji bağımlılığımızı minimize edecek şekilde hareket ediyoruz. Duygusal duygusal davranışlarla ne yapacağı belli olmayan ülkelerle yapılan ticaretin ticaret kuralları dışına çıktığını farklı mecralara doğru götürüldüğünün de bizim için önemli bir unsur olduğunu ifade etmek istiyorum. Yeni bir yapılanma ile birlikte Türkiye'ye yeni pazarlar bulabilmek için, Türkiye'nin ihracat yapısını değiştirmek için ne gerekiyorsa hangi tür teşvik varsa onları hazırlamak üzere bir ekip oluşturduk. İhracat teşvik uygulamalarımız artık demode olmuş. Başkalarının çok kazançlı olduğu, karlarının yüksek olduğu yerlerde rekabet etme odaklı teşviklerimizi vereceğiz.
Hükümet olarak acil eylem planı ile ilgili olarak, e-ihracat diye bir mesele ortaya çıkarıyoruz. Teknik alt yapısını oluşturmak için çalışacağız. 2014 yılı sonu veya 2015 yılı başında elektronik ticaret ile ilgili bir düzenleme yapmıştık. E-ihracat ile ilgili bir çalışma yapacağız ve iş aleminin imkanlarına sunacağız.
Ekonomi bakanlığı özel sektörünün önünü açan onların yapacağı her türlü atılıma destek veren bakanlıktır. Her yapacağımız iş sizlerle bir araya gelerek işin doğrusunu bulmaktır.
Serbest bölgelerle ilgili bir düzenlememiz var. Bizim öncülerimiz sizlersiniz. Siz yaşayan ekonomi biz okuyan ekonomiyiz. Önemli olan yaşayan ekonomidir. Uluslar arası doğrudan sermayenin ülkemize gelmesi için gerekli çalışmaları yapacağız.
30 Kasım'dan itibaren bizim pazar ülkelerimize reklamları başlattık. Dünyanın çeşitli ülkelerinde Türkiye reklamı yapılıyor. Artık marka bazında da reklam yapacak firmalarımız varsa o ürünlerin marka desteğine, reklam desteğine kaynak transferi yapacağız.”