'Alzheimer eşyaların yerini bulamamayla başlıyor'

Nöroloji Uzmanı Dr. Güven Arslan, Alzheimer hastalığının “günden güne beyin hücrelerinin ölmesi ve neticesinde beyin hacminin giderek azalması ile seyreden kronik nörodejeneratif bir hastalık” olduğunu ifade ederek, 65 yaş ve üzerinde hastalığın ortaya çıkma riskinin belirgin oranda arttığını söyledi. İleri yaş nüfusunun artması nedeniyle Alzheimer hastalığı teşhis oranlarının da giderek yükseldiğine değinen Dr. Arslan hasta ve yakınları için hem ekonomik hem de sosyal açıdan çok ciddi yükler getiren bu hastalığın iyi tanınması ve erken müdahale edilmesinin herkes için faydalı olacağının altını çizdi.

İlk yıkıma uğrayacak alanlar hesap ve dil becerileri gibi yetiler

İnsan beyninin korteks denilen kabuk kısmının yüksek kortikal işlemler gerektiren farkındalık, hesaplama, tanımlama ve dil becerileri gibi özelleşmiş yetilerden sorumlu olduğunu aktaran Dr. Arslan “Tüm bu yetiler sonradan edinilmiş olup Alzheimer hastalığında ilk yıkıma uğrayacak alanlardır. Buna bağlı olarak da hastalarda okuma, anlama, konuşma bozuklukları, dikkat eksikliği, çevresine karşı farkındalıkta azalma ve hafıza kayıpları ortaya çıkar. Burada özellikle yeni şeyleri öğrenme güçlüğü, hesap yapmada bozukluklar ve yakın hafızada zorlanma vardır. Hastalar geçmişi çok iyi hatırlayıp anlatabilmekteyken az önce söylenen şeyleri veya yaşadıklarını hatırlayamazlar. Alışverişte para hesabında yanılmalar, kişileri ve yerleri karıştırmalar sıkça görülür. Halüsinasyonlar nedeniyle hastalar ajite olabilir, uyku bozuklukları ve çeşitli davranış bozuklukları yaşanabilir” diye konuştu. Dr. Arslan, hastalığın ileri aşamasında yatağa bağımlı hale gelebilen hastaların yemek yeme, kişisel hijyen ve özbakım gibi temel konularda dahi bir bakım verene ihtiyaç duyabileceğini dile getirdi.

Eşyaların yerini bulamama, kelime bulma güçlüğü ilk belirtilerden

Hastalığın kendini çok erken evrelerde “eşyaların yerini bulamama, yakın zamanda olanları söylenenleri unutma, alışveriş, fatura ödeme gibi önceden yapılabilen görevlerin artık yapılamaması veya ihmali, aynı şeyleri tekrar tekrar sorma, kelime bulma güçlüğü” gibi belirtilerle belli ettiğini anlatan Dr. Arslan bu gibi durumlarda mutlaka bir uzman hekim kontrolü gerektiğini söyledi. Dr. Arslan genel olarak hafızayı sorgulayan psikometrik testler ile mental durum tayini ve rutin kan tahlilleri ile diğer sebeplerin ekarte edilmesi sonrasında radyolojik olarak beynin MR veya belirli durumlarda tomografi ile görüntülenmesi ile teşhise gidildiğini ifade etti.

“Yeti kaybını yavaşlatmaya yönelik tedavi”

Güncel olarak hastalık tedavisinde kullanılan ilaçların büyük çoğunluğunun tedavi edici etkiye sahip olmadığına dikkat çeken Dr. Arslan “Tedavi daha çok yaşla birlikte artan kaybın hızını kesmeye yöneliktir. Giderek artan toplumsal bir yük haline gelen Alzheimer hastalığı için yeni tedaviler de geliştiriliyor. Bunlar içinde beyinde anormal şekilde biriken proteinleri hedef alan ve onların birikimin önlemeye çalışan immunoterapiler bulunsa da henüz uluslararası platformda yaygın kullanıma girmedi”dedi.

“Sağlıklı beslenmek, stresten uzak durmak ve düzenli uyumak çok önemli”

Hastalığın kendisi ve tedavisinin bu kadar zorlu olması nedeniyle hastalıktan korunmanın önemine vurgu yapan Dr. Arslan “Bu nedenle sağlıklı beslenmek, okumak, bulmaca-problem çözmek gibi zihni meşgul edecek aktivitelerde bulunmak, sosyal aktivitelere katılmak tavsiye ediliyor. Stresten uzak durmak, düzenli uyumak da sinir sistemi sağlığı için son derece önemli. Omega-3 sinir hücrelerinin yapı taşı olduğundan balık ve yumurta tüketimi; demir çinko selenyum gibi elementlerin hücre içi işlevlerde ihtiyaç duyulmasından dolayı sebze ve meyvelerin tüketimi öneriliyor. Unlu ve paketli gıdalardan uzak durulması, düzenli egzersiz yapılması ve elverişli saatlerde güneş ışığı alınması hastalıktan korunmada faydalı olacaktır” diye konuştu.

Dr. Arslan hastalıktan korunmak için yapılabileceklerin çok değerli olduğundan bahsederek klinik belirtiler ortaya çıkmaya başladığında ihmal edilmeden nöroloji uzmanına muayene olunması ve tedaviye mümkün olduğunca erken başlayarak ileride yaşanacak kayıpların önüne geçilmesi gerektiğini söyledi.