Üriner sistem enfeksiyonlarının tespitinde yerli ve milli 'Enfeksiyon Gösteren Fonksiyonel Bez'

Erciyes Teknopark bünyesinde kurulan Yerli Nano Enzim Hibrit Teknolojisi Arge Danışmanlık Sanayi ve Ticaret LTD. ŞTİ. tarafından geliştirilen ‘Enfeksiyon Gösteren Fonksiyonel Bez’ ile idrarda bulunan enfeksiyonların tespitleri daha kolay olacak.

Buluşları ile ilgili bilgiler veren Erciyes Üniversitesi(ERÜ) Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi ve Yerli Nano Enzim Hibrit Teknolojisi Arge Danışmanlık (NanoEZM) Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Kurucusu Doç. Dr. İsmail Öçsoy, “Bu proje ile hastaların doktor ziyaretleri ve bekleme süresi ortadan kalkacak” dedi.

Proje ile sadece bebekler değil geriatri ve bakıma muhtaç hastalar olarak 3 grubun hedef alındığını söyleyen Doç. Dr. İsmail Öçsoy, “Aslında buradaki temel motivasyonumuz sadece bebek bezleri değil, bebeklerin sıklıkla karşılaştığı sistem enfeksiyonuna çare olmak amacıyla ve bebeklerin yanı sıra geriatri de yaşlılar ve bakıma muhtaç hastalar olmak üzere bu 3 grubu hedef aldık. Bez üzerinden idrarlarındaki üreyen mikroorganizmaların varlığını kolorimetrik olarak renk değişimi üzerinden tespit etmek için geliştirdik. Bizim bebek bezlerinin arkasına yerleştirdiğimiz renkli çizgi şeklindeki göstergemiz (sensörümüz), idrarda bir enfeksiyon göstergesi varsa bu 3 temel grupta enfeksiyondan dolayı renk değiştirecek. Bu durum da idrarda enfeksiyon olduğunu, dolayısıyla gereksiz doktor ziyaretlerini ve bunun yanı sıra da hangi tür antibiyotiğin ne oranda ve ne kadar süre içerisinde kullanılabileceğini göstermektedir. Biliyorsunuz enfeksiyonu erken teşhis etmemiz başta hastaların böbreklerine zararı en aza indirmenin dışında, sık hastane ziyaretlerinde oradan kapılacak yeni enfeksiyonları da engellemektedir. Bu geliştirdiğimiz bezlerdeki kullanılan indikatörlerimizi özellikle vurgulamak istiyorum çünkü ülkemizin yerli ve milli politikası kapsamında biz hiçbir kimyasal madde kullanmadan ve tamamen bitkisel bir renk değişimini gösteren indikatörler kullanıyoruz. Ülkemizde bulunan ve kolay ulaşılabilen bir bitki olmasına dikkat ettik. Bunun yanı sıra fiyatının da uygun olmasına da dikkat etmeye çalıştık. Herhangi bir yan etkisi olmayan, irritasyon ya da cilde zararı olmayan kimyasallar kullandık” dedi.

İsmail Öçsoy, Erciyes Teknopark aracılığı ile kurulan şirketin TÜBİTAK 1512 Bireysel Genç Girişim Programı projesi ile desteklendiğini belirterek, “Şirketleşme aşamasında ilk etapta Erciyes Teknopark’ın bu bağlamda çok bilinçli ve bilgili bir ekibi var. 2018 yılında TÜBİTAK 1512 Projesi ile başladık çalışmalarımıza. Devamında da ‘Enfeksiyon Gösteren Fonksiyonel Bez’ dediğimiz bu projemiz, 1507 TÜBİTAK-TEYDEB grubu tarafından Kobi Ar-Ge Başlangıç Destek Programı ile desteklendi. 1 Ocak 2021 itibariyle de projemiz hayata geçti. Projemize bu destek dışında da ülkemizdeki büyük bir bebek bezi üreticisi destek oldu. Seri üretime geçileceği dönemde kendi tesisleri ve alt yapısının kullanılması anlamında bize destek vereceklerini söylediler. Projemizi geliştirirken, hastanemizdeki birçok öğretim üyesi arkadaşımızla temasa geçtik ki birçok arkadaşımız da projemizde danışman ve araştırmacı olarak çalışıyor.

Erken teşhis anlamında ne yapabiliriz? sorusunun cevabı olarak da Point of Care dedikleri yani hasta başı teşhis yapıyoruz diyebiliriz ki biliyorsunuz idrar yolu enfeksiyonunun ispatlanması için bir mikroorganizma kültür işlemi var. Bu da idrarda alınan ve mikroorganizmaların kültür edilmesi için, 18 ile 24 saat arasında beklenmesini gerektiriyor. Fakat biz çok kısa süre içerisinde hasta gruplarındaki bezler üzerinden, enfeksiyonun varlığını tanımlıyoruz. Dolayısıyla hem hastane ziyaretlerini ortadan kaldırıyoruz hem 18 ile 24 saat gibi bekleme süresini kaldırıyoruz. Erken teşhis sayesinde de hastanın gerek organlarına gerekse de diğer farklı bir probleminin çıkmasını engellemiş oluyoruz” dedi.

Yerli ve milli olarak seri üretime geçmek için çalışmalarına devam ettiklerini söyleyen Doç. Dr. İsmail Öçsoy, sözlerine şu şekilde devam etti:

“Firmamız bir AR-GE firması ve bu proje kapsamındaki hedefimiz, kısa süre içerisinde söylediğimiz 3 grup için enfeksiyon gösteren fonksiyonel bezin bir an önce raflarda yerini alması için çok yoğun bir çalışma yürütüyoruz. Bu bağlamda seri üretimi desteklemek için de ülkemizin en büyük bebek bezi üreticilerinden bir tanesi ile destek mutabakatı imzaladık diyebilirim. Firmamız sadece enfeksiyon gösteren fonksiyonel bezlerin dışında, ülkemizin yerli ve milli politikasına katkı sağlamak amacıyla üniversitemiz hastanelerinde kullanılan ve ithal olan mikroorganizma tabanlı birçok tanı testleri millileştirmek üzere de çalışmalarımız var. Özellikle antibiyotik direnci olan, mikroorganizmaların, direnci olup olmadığını, ne tür mikroorganizma olduğunu, zamandan ve kullanılan malzemelerden tasarruf amacıyla birçok mikroorganizma için yeni kitler/sensörler geliştirmeye başladık. Hatta birçok sensör için de gerekli patent başvurularını tamamladık. Bu bağlamda çalışmalarımızın olumlu yönde olduğunu gözlemliyoruz.”