AKAY'DAN NBŞ İSYANI: KONTROL EDİLEMİYOR, ÇÜNKÜ DENETİM YOK!

Kayseri Pancar Kooperatifi Başkanı Hüseyin Akay, şeker sektöründe yaşanan gelişmelerle ilgili dikkat çeken açıklamalar yaptı.

Türkiye’de 33 şeker fabrikası bulunduğunu dile getiren Akay, bu fabrikalar için Türkiye’de 100 binin üzerinde çiftçinin pancar üretimi gerçekleştirdiğini söyledi.

“11 AY GEÇMESİNE KARŞIN HALA AÇIKLANMADI”

Bazı bölgelerde pancar hasadının başladığını,  fabrikaların da üretim için devreye girdiğini ifade eden Akay, mevzuat gereği Ekim 2019’da açıklanması gereken pancar alım fiyatının aradan 11 ay geçmesine karşın hala açıklanmadığını söyledi.

Bloomberg TV’de katıldığı programda çarpıcı açıklamalar yapan Akay, “Şeker pancarı kolay yetiştirilen bir ürün değil. Çiftçi pancarı bin bir meşakkatle yetiştiriyor. Ekim ayından itibaren tarla seçimiyle başlayan hazırlık çalışmaları sonucunda Şubat-Mart döneminde ekimi yapılıyor. Sonra da 6 ay boyunca çocuk gibi sürekli bakılması lazım. Çiftçinin bu emeği ve alın terinin doğru değerlendirilmesi ve karşılık bulması lazım”  dedi. “Hem şeker pancarında hem de şeker fiyatlarında ciddi sorunlar var” diyen Akay, maliyetlerin artmasına rağmen bu durumun şeker fiyatlarına yansımadığını söyledi. Akay, şunları söyledi: “Çiftçinin pancar bedellerini karşılayacak olan şeker fabrikalarıdır. Şeker fabrikaları sattıkları şekerden para kazanır durumda olmaları lazım ki çiftçinin ihtiyacını doğru ve yeterli seviyede karşılayabilsinler. Hem şeker pancarında hem de şeker fiyatlarında ciddi sorunlar var. Sektör, geçen yılki yüzde 28 pancar zammının şeker maliyetlerine yansımasını bekliyor. Şeker fabrikaları, şeker fiyatının asgari yüzde 20 seviyesinde artırılmasını bekliyor. Şeker fabrikaları bundan dolayı geçen yıl zarar etti. Kamu tarafındaki görev zararını hazine karşılıyor ama özel sektör ve kooperatiflerin zararını kim karşılayacak? Onlar bu işi nasıl devam ettirecek? Bunların hesap edilmesi lazım”

“BU ŞEKİLDE YÜRÜMESİ MÜMKÜN DEĞİL”

20 Ağustos 2017’de şekerin fiyatının 3,07 TL olduğunu hatırlatan Başkan Akay, 24 Haziran 2019’da fiyatın 3,57 TL’ye çıktığını ifade ederek, “Dolayısıyla 2017’den bu yana son 2,5 yılda şekerin fiyatı sadece yüzde 16,3 artmış. Bunu fabrikaların taşıyabilmesi, kaldırabilmesi ve sistemi bu şekilde yürütmesi ve yönetebilmesi mümkün değil” diye konuştu.

“NBŞ’NİN ÜRETİMİ KONTROL EDİLEMİYOR”

Şeker fiyatlarının artmamasındaki etkenlerden bir tanesini de nişasta bazlı şekerin kontrol edilmemesi olduğunu dile getiren Akay, Türkiye’de NBŞ’nin üretimine yönelik denetimin sağlanamadığını kaydetti.

“DUYUMLARIMIZA GÖRE 600 BİN TON SEVİYELERİNDE ÜRETİLİP SATILIYOR”

NBŞ’nin kotasının önce yüzde 10’dan yüzde 5’e, ardından da yüzde 2,5’e düşürüldüğünü hatırlatan Akay, “NBŞ’nin normalde 67 bin 500 ton üretilip satılması lazım ama bizim duyumlarımıza göre 600 bin ton seviyelerinde üretilip satılıyor. Bu kadar denetimsizlik olmaz. Pancar çiftçisinin emeğine yazık” dedi.

“DENETİM YOK”

Şeker Dairesindeki yöneticilerin de toplantılarda “Biz bunu yeterince kontrol edemiyoruz” ifadelerine şahit olduklarını ifade eden Akay, “Bu doğru bir iş değil. Hükümet karar alıyor ve NBŞ’nin kotasını düşürüyor ama üretim tarafında denetim olmadığı için yüksek oranlarda üretim yapılıyor ve stoklardaki şekerin satılmaması bundan kaynaklanıyor” ifadelerini kullandı.